Đọc thử – Hiểu biết và tỉnh táo để chọn lựa điều trị bệnh
✽✽✽✽✽✽
Hiểu biết và tỉnh táo để chọn lựa điều trị bệnh
Sau khi chẩn đoán ung thư được khẳng định chắc chắn, bệnh nhân và thân nhân sang bước thứ hai cực kỳ quan trọng là chọn lựa điều trị.
Vì chẩn đoán và điều trị ung thư đụng chạm đến sinh mạng của một con người và sự nghiệp của cả một gia đình, do đó quyết định cuối cùng vẫn thuộc về người bệnh và thân nhân ruột thịt của họ. Đó không phải là quyết định chủ quan, theo ý thích mà là quyết định dựa trên sự hướng dẫn chuyên môn của Bác Sĩ.
Hiện tại, nhiều bệnh nhân ở Việt Nam không được thực hiện quyền quyết định của họ. Bác Sĩ thường lờ đi quyền bệnh nhân này và áp đặt mọi quyết định. Bệnh nhân và thân nhân phải hiểu được quyền chính đáng và quan trọng này để đòi hỏi Bác Sĩ phải cung cấp đầy đủ thông tin để mình đưa ra những quyết định cuối cùng.
A. Ung thư giai đoạn sớm hoặc/và ung thư thuộc loại có khả năng trị khỏi thì chỉ định điều trị thường đã có rõ ràng, điều trị thường đơn giản, ít tốn kém mà hiệu quả cao. Dễ chọn lựa cách điều trị, mở sách đọc để áp dụng theo các phác đồ điều trị của thế giới.
B. Nhưng với ung thư giai đoạn trễ (giai đoạn 4) hoặc/và ung thư chưa điều trị được (như ung thư phổi, ung thư tuyến tuỵ) thì việc chọn lựa điều trị cực khó và phải hết sức thận trọng. Không thể bắt chước sách nước ngoài một cách mù quáng. Nhiều Bác Sĩ thường hay nói “phác đồ chuẩn của thế giới là như thế này”, ngụ ý làm theo phác đồ của các nước tiên tiến là đã chọn lựa và quyết định điều trị đúng đắn. Hoàn toàn không phải vậy!
Chỉ định điều trị là đưa ra cách điều trị phù hợp với bệnh nhân mang lại lợi ích cao nhất cho người bệnh. Các phác đồ điều trị của thế giới là một tham khảo chuyên môn rất quan trọng, nhưng vẫn chỉ là một trong nhiều tham số cần phải biết cho quyết định điều trị mà thôi.
Thường thì phẫu thuật và xạ trị ở Việt Nam rẻ hơn rất nhiều phương thức điều trị bằng thuốc (hoá trị, nội tiết, liệu pháp đích, miễn dịch). Điều trị bằng thuốc cho ung thư giai đoạn trễ hoặc loại ung thư chưa điều trị được, thường không cứu được người bệnh dù phải áp dụng các phương thuốc rất phức tạp, nặng nề và tốn kém cực khủng. Tôi đã chứng kiến nhiều hoàn cảnh hết sức thương tâm vì theo đuổi điều trị không đúng đắn. Nhiều người bệnh sống quá ư khốn đốn trong những ngày tháng cuối đời. Có người mất, để lại người còn sống không nhà cửa, không ruộng vườn và con cái thất học.
Đối với tình huống này, để chọn được chỉ định điều trị tốt nhất, người bệnh nhân ung thư và thân nhân ruột thịt của mình cần phải hiểu để mà hỏi và bàn luận với Bác Sĩ những điều sau:
1. Chỉ quyết định điều trị khi nắm vững: Hiệu quả điều trị căn bệnh của mình, Hiệu quả về sức khoẻ sau điều trị, hiệu quả về tài chính. Rồi cân nhắc với hoàn cảnh của mình.
2. Hãy hỏi Bác Sĩ: Điều trị như Bác Sĩ đề nghị cho giai đoạn này và bệnh này thì ước lượng kết quả ra sao? Mức độ khỏi bệnh hay bớt bệnh đến đâu? Các số liệu thống kê kết quả của nước ngoài cụ thể là thế nào?
Lưu ý nếu tỷ lệ sống còn thống kê chỉ là 1 năm, hoặc 2 năm, thậm chí là 5 năm thôi… Có nghĩa cách điều trị này chỉ có tác dụng kéo dài sinh mạng bằng đó năm, không có nghĩa trị khỏi bệnh. Các nước tiên tiến quản lý hồ sơ bệnh nhân bằng vi tính từ lâu rồi, bấm nút là ra kết quả 10 năm, 15 năm, thậm chí 20 năm. Nhưng họ chỉ cho kết quả một vài năm là vì kết quả quá kém khi xét ở mức nhiều năm hơn.
Nếu kết quả thành công của điều trị thấp hơn 20%, có nghĩa kết quả điều trị trên thực tế quá kém, khi ta chấp nhận cách điều trị này là hầu như nắm chắc thất bại trong tay. Kết quả 50% là năm ăn năm thua – hoàn toàn may rủi. Điều trị thử một hai chu kỳ mà thấy bệnh tiếp tục lớn lên là bỏ điều trị ngay, không nên tốn kém hơn nữa.
✽✽✽✽✽✽